-(4).png)
Η φελλοφόρος δρύς αποτελεί το μοναδικό παγκοσμίως είδος δρυός, που παράγει τόσο παχιά κόρα ομοιόμορφης κατασκευής, η οποία ξαναμεγαλώνει από μόνη της λόγω του θνήσκοντος καλύπτοντος ιστού. Η φλούδα από το δέντρο αυτό – γνωστή κοινώς ως «φελλός» - είναι ο νεκρωτικός ιστός φελλού που δημιουργείται ασταμάτητα στην διάρκεια του κύκλου ζωής των δέντρων αυτών μέσω συνεχούς διογκώσεως του κορμού και των κλαδιών του. Στο μικροσκόπιο βλέπουμε πως οι ιστοί αυτοί είναι χτισμένοι από νεκρά, κλειστά, δεκατετράπλευρα πολύεδρα μικροκύτταρα, με τους χώρους μεταξύ των κυττάρων εντελώς γεμάτους από ένα μείγμα αερίων πανομοιότυπων με τον αέρα του περιβάλλοντος γύρω από το δέντρο. Σε ένα κυβικό εκατοστό αυτού του ιστού υπάρχουν πάνω από 40 εκατομμύρια τέτοιων δεκατετράπλευρων κυττάρων. Η χημική σύστασή τους περιλαμβάνει: σουβερίνη (45%), λιγνίτες (27%), κυτταρίνη και πολυσακχαρίτες (12%), ταννίνη (6%), κερί (5%) καθώς και άλλα στοιχεία (5%).
Ελαφρότητα. Ο αέρας που εγκλείεται στα μικροκύτταρα του φελλού αποτελεί το 90% του όγκου του και περίπου το 50% της μάζας του, το οποίο έχει ως αποτέλεσμα το ειδικό βάρος του να κυμαίνεται μεταξύ 190 και 250 κιλά ανα κυβικό μέτρο. Είναι λοιπόν ένα υλικό πέντε φορές πιο ελαφρύ από το νερό, και επειδή δεν απορροφά το νερό είναι πρακτικά ακαταπόντιστο.
Αδιαπερατότητα έναντι υγρών και αερίων. Ο φελλός οφείλει το χαρακτηριστικό του αυτό στην αυξημένη του περιεκτικότητα σε σουβερίνη. Η ποσότητά της στον φελλό είναι από 39 μέχρι 45% του βάρους της συνολικής μάζας του. Το στοιχείο αυτό έχει υδροφοβικές ιδιότητες στην δομή του και δρά ενισχυντικά και θερμομονωτικά.
Χημική αδράνεια και αντίσταση. Ο φελλός είναι αδρανής χημικά. Η δομή του όχι μόνο δεν επιτρέπει την διέλευση υγρών και αερίων, μα επίσης όταν έρχεται σε επαφή με αυτά δεν δημιουργεί κάποια χημική αντίδραση και δεν φθείρεται. Ο φελλός διατηρεί ακόμη ουδετερότητα γεύσεως και αοσμία και δεν απορροφά ξένες μυρωδιές.
Ανθεκτικότητα έναντι βιολογικής διαβρώσεως. Η διάβρωση αυτή είναι αποτέλεσμα της υγρασίας και των συνθηκών που ευνοούν τις διαδικασίες σήψης. Την αυξημένη του ανθεκτικότητα έναντι της βιολογικής διαβρώσεως ο φελλός την οφείλει μεταξύ άλλων στην παρούσία ταννίνων μέσα του καθώς και στην έλλειψη πρωτεϊνικών ουσιών, οι οποίες είναι ευκολοδιασπώμενες. Είναι επίσης ανθεκτικός στους μύκητες και στην μούχλα. Η επιφάνειά του και οι δομές του δεν αποτελούν τροφή για τους μύκητες και την μούχλα, ούτε δημιουργούν συνθήκες για εγκατάστασή τους.
Θερμομονωτικές ιδιότητες. Ο συντελεστής θερμικής αγωγιμότητας είναι 0,037-0,040 W/(mK). Πλάι σ΄ αυτό το πλεονέκτημα αξίζει να σημειωθεί η πολύ υψηλή ειδική θερμότητα του φελλού. Η θερμότητα αυτή μεταφράζεται ως μεγάλη θερμική αδράνεια. Εν αντιθέσει με άλλα υλικά ο φελλός διατηρεί τις μονωτικές του ιδιότητες σε μεγάλο εύρος διακυμάνσεων της θερμοκρασίας. Από αυτή την άποψη ξεπερνάει π.χ. το φελιζόλ, το οποίο αρχίζει και εξατμίζεται υπό την επίδραση υψηλών θερμοκρασιών. Χάρη στην χαμηλή θερμική αγωγιμότητα ο φελλός παραμένει πάντα απαλός στην υφή, δεν επιτρέπει δηλαδή να περάσει μέσα του, ούτε και απορροφά την θερμοκρασία του σώματός μας. Το υλικό αυτό έχει ακόμη την δυνατότητα εξισορρόπησης της θερμοκρασίας και της υγρασίας του αέρα.
Ακουστικές και αντικραδασμικές ιδιότητες. Ο φελλός μπορεί να απορροφήσει από 30 μέχρι 70% των ήχων σε συχνότητες από 400 έως 4000Hz. Η δομή επίσης του φελλού και η ελαστικότητά του επιτρέπει την μόνωση των ήχων του αέρα και τους κραδασμούς, ενώ εξαλείφει τις περιοχές των ακουστικών γεφυρών. Ο φελλός, χάρη στην ειδική του δομή, απορροφά τα ηχητικά κύμματα και τα κύμματα από δονήσεις (δεν μεταφέρει τους κραδασμούς αλλά τους αποσβένει).
Επιβραδυντικότητα. Ο φελλός διατηρεί τις πυρίμαχες ιδιότητές του στο επίπεδο Ε του Euroclass. Αυτή η λεπτομέρεια εξαρτάται όμως από τις τριγύρω συνθήκες. Ως επί τω πλείστον οι πλάκες φελλού, λόγω της υψηλής θερμικής τους αδράνειας, δεν καίγονται εύκολα.
Ελαστικότητα και συμπιεστικότητα. Οι κυτταρικές μεμβράνες του φελλού είναι πολύ ελαστικές και αυτό έχει ως αποτέλεσμα να είναι αυτός ελαστικός και να αντέχει στην συμπίεση, ενώ μετά το πέρας της ασκήσεως πιέσεως να επιστρέφει στην προηγούμενη μορφή του. Όταν ο φελλός υπόκειται στην δράση ισχυρών δυνάμεων το αέριο που περιέχεται στα κύτταρά του συστέλλεται και η δομή του μειώνει τον όγκο της. Μετά το σταμάτημα της πίεσης ο φελλός επανέρχεται στο προηγούμενο σχήμα του.
Αντι-ηλεκτροστατικότητα. Η επιφάνεια του φελλού δεν συσσωρεύει ηλεκτρικά φορτία, με άλλα λόγια ο φελλός δεν ηλεκτρίζεται, γι’ αυτό δεν εμφανίζεται εδώ το φαινόμενο της έλξης και απορρόφησης της σκόνης. Οι επιφάνειες φελλού λοιπόν διατηρούνται εύκολα καθαρές. Για τα άτομα με αλλεργίες ή άσθμα η χρήση του φελλού στους χώρους σημαίνει μικρότερη επαφή με αλλεργιογόνες ουσίες.
Αντοχή. Ο φελλός ανήκει στην ομάδα των πιο ανθεκτικών οργανικών υλικών. Πρακτικά, δεν τον αγγίζουν οι διαδικασίες γήρανσης και παρ’ όλο που περνούν τα χρόνια, ακόμα και χωρίς να υποστεί σε διαδικασίες ανανέωσης, δεν χάνει τις ιδιότητές του ενώ κάποια περιβάλλοντα βοηθούν στην διατήρησή του (π.χ. το θαλασσινό νερό).
Ευκολία στην επεξεργασία. Μπορούμε να επεξεργαστούμε τον φελλό με απλά κοπτικά και αποξεστικά εργαλεία. Εφαρμόζει εύκολα σε άνισες επιφάνειες προσαρμόζοντας το σχήμα του. Έχει καλές προσκολλητικές ιδιότητες, χάρη στις οποίες μπορούμε να τον κολλήσουμε εύκολα σε διάφορες επιφάνειες.
Ουδετερότητα στην υγεία. Το υλικό αυτό είναι αβλαβές για την υγεία. Δεν είναι τοξικό ούτε στην επαφή του με το δέρμα, μα ούτε και εάν κατά λάθος εισχωρήσει στο πεπτικό μας σύστημα. Δεν προκαλλεί καμμία αλλεργία. Δεν ενοχλεί τον βλεφαρικό επιπεφυκότα ούτε τους βλεννογόνους αδένες της μύτης και των αναπνευστικών οδών.
Σεβασμός στο φυσικό περιβάλλον. Ο φελλός είναι πρώτη ύλη προερχόμενη από δέντρα με ιδιότητες αυτο-ίασης, γι’ αυτό η χρήση του δεν καταστρέφει το φυσικό περιβάλλον.
Μηχανική αντοχή. Τα προϊόντα από φελλό έχουν υψηλή μηχανική αντοχή καθώς και ικανότητα διατηρήσεως των μηχανικών ιδιοτήτων στα όρια μεταξύ -80°C και 140°C.
Ελαφρότητα. Ο αέρας που εγκλείεται στα μικροκύτταρα του φελλού αποτελεί το 90% του όγκου του και περίπου το 50% της μάζας του, το οποίο έχει ως αποτέλεσμα το ειδικό βάρος του να κυμαίνεται μεταξύ 190 και 250 κιλά ανα κυβικό μέτρο. Είναι λοιπόν ένα υλικό πέντε φορές πιο ελαφρύ από το νερό, και επειδή δεν απορροφά το νερό είναι πρακτικά ακαταπόντιστο.
Αδιαπερατότητα έναντι υγρών και αερίων. Ο φελλός οφείλει το χαρακτηριστικό του αυτό στην αυξημένη του περιεκτικότητα σε σουβερίνη. Η ποσότητά της στον φελλό είναι από 39 μέχρι 45% του βάρους της συνολικής μάζας του. Το στοιχείο αυτό έχει υδροφοβικές ιδιότητες στην δομή του και δρά ενισχυντικά και θερμομονωτικά.
Χημική αδράνεια και αντίσταση. Ο φελλός είναι αδρανής χημικά. Η δομή του όχι μόνο δεν επιτρέπει την διέλευση υγρών και αερίων, μα επίσης όταν έρχεται σε επαφή με αυτά δεν δημιουργεί κάποια χημική αντίδραση και δεν φθείρεται. Ο φελλός διατηρεί ακόμη ουδετερότητα γεύσεως και αοσμία και δεν απορροφά ξένες μυρωδιές.
Ανθεκτικότητα έναντι βιολογικής διαβρώσεως. Η διάβρωση αυτή είναι αποτέλεσμα της υγρασίας και των συνθηκών που ευνοούν τις διαδικασίες σήψης. Την αυξημένη του ανθεκτικότητα έναντι της βιολογικής διαβρώσεως ο φελλός την οφείλει μεταξύ άλλων στην παρούσία ταννίνων μέσα του καθώς και στην έλλειψη πρωτεϊνικών ουσιών, οι οποίες είναι ευκολοδιασπώμενες. Είναι επίσης ανθεκτικός στους μύκητες και στην μούχλα. Η επιφάνειά του και οι δομές του δεν αποτελούν τροφή για τους μύκητες και την μούχλα, ούτε δημιουργούν συνθήκες για εγκατάστασή τους.
Θερμομονωτικές ιδιότητες. Ο συντελεστής θερμικής αγωγιμότητας είναι 0,037-0,040 W/(mK). Πλάι σ΄ αυτό το πλεονέκτημα αξίζει να σημειωθεί η πολύ υψηλή ειδική θερμότητα του φελλού. Η θερμότητα αυτή μεταφράζεται ως μεγάλη θερμική αδράνεια. Εν αντιθέσει με άλλα υλικά ο φελλός διατηρεί τις μονωτικές του ιδιότητες σε μεγάλο εύρος διακυμάνσεων της θερμοκρασίας. Από αυτή την άποψη ξεπερνάει π.χ. το φελιζόλ, το οποίο αρχίζει και εξατμίζεται υπό την επίδραση υψηλών θερμοκρασιών. Χάρη στην χαμηλή θερμική αγωγιμότητα ο φελλός παραμένει πάντα απαλός στην υφή, δεν επιτρέπει δηλαδή να περάσει μέσα του, ούτε και απορροφά την θερμοκρασία του σώματός μας. Το υλικό αυτό έχει ακόμη την δυνατότητα εξισορρόπησης της θερμοκρασίας και της υγρασίας του αέρα.
Ακουστικές και αντικραδασμικές ιδιότητες. Ο φελλός μπορεί να απορροφήσει από 30 μέχρι 70% των ήχων σε συχνότητες από 400 έως 4000Hz. Η δομή επίσης του φελλού και η ελαστικότητά του επιτρέπει την μόνωση των ήχων του αέρα και τους κραδασμούς, ενώ εξαλείφει τις περιοχές των ακουστικών γεφυρών. Ο φελλός, χάρη στην ειδική του δομή, απορροφά τα ηχητικά κύμματα και τα κύμματα από δονήσεις (δεν μεταφέρει τους κραδασμούς αλλά τους αποσβένει).
Επιβραδυντικότητα. Ο φελλός διατηρεί τις πυρίμαχες ιδιότητές του στο επίπεδο Ε του Euroclass. Αυτή η λεπτομέρεια εξαρτάται όμως από τις τριγύρω συνθήκες. Ως επί τω πλείστον οι πλάκες φελλού, λόγω της υψηλής θερμικής τους αδράνειας, δεν καίγονται εύκολα.
Ελαστικότητα και συμπιεστικότητα. Οι κυτταρικές μεμβράνες του φελλού είναι πολύ ελαστικές και αυτό έχει ως αποτέλεσμα να είναι αυτός ελαστικός και να αντέχει στην συμπίεση, ενώ μετά το πέρας της ασκήσεως πιέσεως να επιστρέφει στην προηγούμενη μορφή του. Όταν ο φελλός υπόκειται στην δράση ισχυρών δυνάμεων το αέριο που περιέχεται στα κύτταρά του συστέλλεται και η δομή του μειώνει τον όγκο της. Μετά το σταμάτημα της πίεσης ο φελλός επανέρχεται στο προηγούμενο σχήμα του.
Αντι-ηλεκτροστατικότητα. Η επιφάνεια του φελλού δεν συσσωρεύει ηλεκτρικά φορτία, με άλλα λόγια ο φελλός δεν ηλεκτρίζεται, γι’ αυτό δεν εμφανίζεται εδώ το φαινόμενο της έλξης και απορρόφησης της σκόνης. Οι επιφάνειες φελλού λοιπόν διατηρούνται εύκολα καθαρές. Για τα άτομα με αλλεργίες ή άσθμα η χρήση του φελλού στους χώρους σημαίνει μικρότερη επαφή με αλλεργιογόνες ουσίες.
Αντοχή. Ο φελλός ανήκει στην ομάδα των πιο ανθεκτικών οργανικών υλικών. Πρακτικά, δεν τον αγγίζουν οι διαδικασίες γήρανσης και παρ’ όλο που περνούν τα χρόνια, ακόμα και χωρίς να υποστεί σε διαδικασίες ανανέωσης, δεν χάνει τις ιδιότητές του ενώ κάποια περιβάλλοντα βοηθούν στην διατήρησή του (π.χ. το θαλασσινό νερό).
Ευκολία στην επεξεργασία. Μπορούμε να επεξεργαστούμε τον φελλό με απλά κοπτικά και αποξεστικά εργαλεία. Εφαρμόζει εύκολα σε άνισες επιφάνειες προσαρμόζοντας το σχήμα του. Έχει καλές προσκολλητικές ιδιότητες, χάρη στις οποίες μπορούμε να τον κολλήσουμε εύκολα σε διάφορες επιφάνειες.
Ουδετερότητα στην υγεία. Το υλικό αυτό είναι αβλαβές για την υγεία. Δεν είναι τοξικό ούτε στην επαφή του με το δέρμα, μα ούτε και εάν κατά λάθος εισχωρήσει στο πεπτικό μας σύστημα. Δεν προκαλλεί καμμία αλλεργία. Δεν ενοχλεί τον βλεφαρικό επιπεφυκότα ούτε τους βλεννογόνους αδένες της μύτης και των αναπνευστικών οδών.
Σεβασμός στο φυσικό περιβάλλον. Ο φελλός είναι πρώτη ύλη προερχόμενη από δέντρα με ιδιότητες αυτο-ίασης, γι’ αυτό η χρήση του δεν καταστρέφει το φυσικό περιβάλλον.
Μηχανική αντοχή. Τα προϊόντα από φελλό έχουν υψηλή μηχανική αντοχή καθώς και ικανότητα διατηρήσεως των μηχανικών ιδιοτήτων στα όρια μεταξύ -80°C και 140°C.
